Cumhuriyet Meclisi Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe başkanlığında çalışmalarını sürdüren, “Yasalardaki Cinsiyet Ayrımcılığını İzleme Komitesi”, komite üyeleri UBP Milletvekili Resmiye Eroğlu Canaltay ve CTP Milletvekili Doğuş Derya ile birlikte yasa önerilerine katkı koyan imza sahibi, CTP milletvekilleri Şifa Çolakoğlu, Filiz Besim, Sıla Usar İncirli, Fide Kürşat ve Devrim Barçın, Bağımsız milletvekilleri Jale Refik Rogers, Ayşegül Baybars ve UBP Milletvekili Yasemi Öztürk, yapılan toplantılar neticesinde hazırlanan yasa önerilerini bugün Meclis Başkanlığına sundu.
Yapılan yazılı açıklamada, Komitenin çalışmaları ve sunulan yasa önerileri ile ilgili detaylı bilgi kamuoyuyla paylaşıldı.
Açıklamada, Komitenin, 13 Ekim 2022 tarihinden bu yana yapmış olduğu toplantılarda, Sosyal Sigortalar Yasası, Sosyal Güvenlik Yasası, Polis Örgütü Yasası, Gelir Vergisi Yasası, Aile Yasasında cinsiyet ayrımcılığı içeren maddeleri tespit ettiği, ilgili daire ve kurumların, Başsavcılığın ve çeşitli sivil toplum örgütü temsilcilerinin de görüşlerini alarak, adı geçen yasalarla ilgili değişiklik önerilerini hazırladığı kaydedildi.
Açıklamada ayrıca, Sosyal Sigortalar ve Sosyal Güvenlik yasalarında eşlerden her ikisinin de aynı zamanda işsizlik sigortasından ödenek almaya hak kazanmaları halinde, kadın sigortalıya geçindirmekle yükümlü olduğu kişiler için artış verilmeyeceği kuralının değiştirilerek artışın, öncelikle, ilk başvuran eş için uygulanacağı ve aynı zamanda her iki eşe birden artış verilmeyeceği kuralının konduğu ifade edildi.
Komite açıklamasında, Polis Örgütü (Kuruluş, Görev ve Yetkileri) Yasasının, eşlerin her ikisinin de polis olması halinde, kira ödeneğinin yalnızca kocaya verileceğini belirterek ayrımcı bir düzenleme içerdiğine dikkat çekildi. Komitenin bunun yerine “Eşlerin her ikisinin de polis mensubu olması halinde, kira ödeneği, maaşı yüksek olan eşin maaşı dikkate alınarak, eşler arasında eşit paylaştırılarak verilir.” şeklinde Anayasa’ya ve çağdaş normlara uygun bir fıkra konmasını amaçladığı belirtildi.
Açıklamada ayrıca şunlara da yer verildi:
“Gelir Vergisi Yasası’nın 12’nci maddesi yükümlüyü sadece erkek olarak kurgulamakta ve evli olan bir erkek için eş indirimi düzenlemektedir. Ancak aynı hak, evli kadın için tanınmamaktadır. Bu sebeple 12’nci maddedeki ‘karısı’ ifadeleri çıkartılarak yerine ‘eşi’ ifadesi konmuştur. Aynı yasanın 18’inci maddesi ise çocuğun gelirinin vergilendirilmesini düzenlerken aile reisini baba olarak tanımlamaktadır. Bu maddede de çağdaş hukuk normları ve Aile Yasası ile paralellik sağlanmasının bir gereği olarak ‘aile reisi’ ifadesi çıkarılmış ve çocuğun gelirinin beyannamesi için eşitlikçi ve çocuğun menfaatine de uygun bir düzenleme yapılmıştır.
Aile (Evlenme ve Boşanma) Yasası’na göre, evlenen taraflar kendi soyadlarına ilişkin birtakım uzlaşılar yapabilmekte, ancak çocukların soyadlarına ilişkin herhangi bir uzlaşı yapma şansları olmamaktadır. Ancak Aile (Evlenme ve Boşanma) Yasası’nda son yıllarda yapılan değişiklikler gerek soyadı gerekse sair konularda çağdaş, kadın haklarına duyarlı ve özgürleştirici bir maksatla yapılmıştır. Bununla beraber çocuklara verilecek soyadı konusunda uygulamada genellikle kadınların, doğumun hemen akabinde yaşadığı mağduriyetlerin çözülmesi amacıyla 35’inci maddede soyadı ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.
Yasalardaki Cinsiyet Ayrımcılığını İzleme Komitesi, Komite üyesi olmayan milletvekillerinin de katkılarıyla hazırladığı bu beş Yasa Önerisini Meclis Başkanlığına sunmakta ve ‘Doğum ve Ölümleri Kayıt Kanunu’ ile ‘Vasiyetnameler ve Veraset Yasası’ üzerindeki çalışmalarına davam etmektedir.”
TAK/BRT
