Semptomlar, tedavi yöntemleri ve tanısı

Bu hastalıkta genetik yatkınlık önemli bir rol oynamaktadır. Toplumda her yüz kişiden birinde görülebilen çölyak hastalığı, genetik faktörler devreye girdiğinde bu oran yüzde ona kadar çıkabilmektedir. Sadece besinlerde değil, birçok kozmetik ürününde de glüten bulunmaktadır. Eğer glütenden uzak kalmak istiyorsanız, kozmetik ürünlerin arkasındaki içerik listesini kontrol ederek satın almayı tercih etmelisiniz.

ÇÖLYAK HASTALIĞININ NEDENLERİ NELERDİR?

Çölyak hastalığı, genetik yatkınlığı olan bireylerde daha sık görülse de bazen sonradan da ortaya çıkabilir. Bu hastalığın nedenleri arasında, çölyak hastalığı öyküsü olan yakın akrabalara sahip olmanın olası bir etkisi vardır ve bu durum, hastalığın ortaya çıkma olasılığını artırabilir.

ÇÖLYAK HASTALIĞININ BELİRTİ VE TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Çölyak hastalığının belirtileri, iki yaş altı çocuklarda, iki yaş üstü çocuklarda ve yetişkinlerde hem benzerlik gösterebilir hem de farklılık gösterebilir.

Genel olarak şu belirtiler görülebilir:

• Kusma
• Kronik ishal
• Karında şişlik
• İştahsızlık
• İki yaş altı çocuklarda gelişme geriliği
• Kronik kabızlık veya ishal
• Kilo kaybı

Yetişkinlerde özellikle görülen belirtiler şunlardır:

• İştahsızlık ve gaz şikayetleri
• Sinirlilik, demir eksikliği
• Kemik ve eklem ağrısı
• Baş ağrısı
• Kısırlık
• Deri döküntüleri
• Mide bulantısı gibi şikayetler

Eğer sizde veya çocuklarınızda çölyak hastalığı olduğunu düşünüyorsanız, bir gastroenteroloji bölümüne başvurarak klinik muayene yaptırabilir, kan testleri ve gerektiğinde endoskopi gibi tetkiklerle teşhis koydurabilirsiniz. Çölyak hastalığı teşhisi konulduğunda, yaşamınıza uygun bir diyetle devam etmek önemlidir.

ÇÖLYAK HASTALIĞININ TEDAVİ YÖNTEMİ

Eğer çölyak hastalığınız varsa, ömür boyu devam edecek olan bir glütensiz diyet uygulamanız gerekmektedir. Şu ana kadar ülkemizde ve dünya genelinde çölyak hastalığını tedavi eden başka bir yöntem bulunmamakla birlikte, araştırmalar bu konuda devam etmektedir. Ayrıca, çapraz bulaşma konusuna da dikkat etmeniz önemlidir. Bu konuda bir diyetisyene danışabilirsiniz.

Buğday, arpa, çavdar, bulgur, ve irmik gibi ürünlerde bol miktarda bulunan glütenin yanı sıra, paketli gıdalar, içecekler, baharatlar, cipsler, çerezler, çikolata, soslar, ketçap, mayonez, şarküteri ürünleri, sirke, soya sosu ve pek çok üründe glüten bulunmaktadır. Herhangi bir ürün alırken, içeriğini kontrol etmek için ürünün arkasına bakmanız önemlidir.

Evdeki mutfak ekipmanlarınızda da çapraz bulaşmayı önlemek için dikkatli olmalısınız. Ortak kullanılan bıçaklar ve kesme tahtaları gibi materyallerde glüten uzun süre kalabilir. Sosyal yaşamınızda da çapraz bulaşmayı önlemek için dikkatli olmalısınız.

Glütensiz bir diyet uygularken, pirinç ve mısır gibi glütensiz tahılları sıklıkla tüketmeniz önerilmektedir. Bu yiyecekler diyetinizin önemli bir parçasını oluşturmalıdır.

Çölyak hastalığı durumunda, glütensiz unlar gibi buğday, arpa, çavdar gibi glüten içermeyen alternatifleri tercih etmelisiniz. Ayrıca, doktorunuza danışarak folik asit, B12 vitamini, A, D, K ve E gibi yağda eriyen vitaminlerin takviyelerini de alabilirsiniz. Glüten içermeyen birçok besin seçeneği bulunmaktadır, bu nedenle bu tür besinleri tercih ederek rejiminize dikkat etmek, zamanla bağırsak emiliminde iyileşmeler sağlayabilir.

Eğer çölyak hastalığınız teşhis edilmişse, beslenme ve rejiminizle ilgili olarak kesinlikle doktorunuza danışmalısınız. Bilinçsizce yapılan tedavi denemeleri, yanlış besin seçimleri veya yanlış bilgilere dayalı uygulamalar, glütene maruz kalmanıza ve iyileşme sürecinizi uzatmanıza neden olabilir. Bu nedenle, profesyonel bir sağlık uzmanından destek almanız önemlidir.

ÇÖLYAK HASTALARI NE ZAMAN İYİLEŞİR?

Çölyak hastalığı, şu anda tamamen geçebilen bir hastalık değildir. Ancak, glütensiz bir diyete uyum sağlayarak semptomlarda düzelme gözlemlenebilir. Son araştırmalar, çölyak hastalığı için hap tedavisi gibi alternatif tedavi yöntemleri üzerinde çalışıldığını göstermektedir.