[ad_1]
Yılın dördüncü ve son çeyreğine yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında ikinci kez karantina süreçlerinin yaşanması, aşı çalışmalarındaki gelişmeler, Azerbaycan’ın zaferiyle sonuçlanan 2. Dağlık Karabağ Savaşı ve Joe Biden’ın ABD başkanlık seçimlerini kazanması damga vurdu.Dünyada Kovid-19 vaka sayısının 70 milyonu, salgın kaynaklı ölümün ise 1,5 milyonu aştığı bu dönemde salgının yayılma hızının artması nedeniyle çok sayıda ülkede yeniden karantina ve kısıtlamalar getirilirken, aşı çalışmaları ilk sonuçlarını verdi.İngiltere, 2 Aralık’ta Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech’in geliştirdiği Kovid-19 aşısının yaygın kullanımına onay verdi. İngiltere aşının yaygın kullanımına onay veren ilk ülke, Pfizer/BioNTech aşısı da “dünyada tescillenen ilk Kovid-19 aşısı” oldu.Pfizer/BioNTech aşısının yanı sıra klinik deneme aşamasına geçen 52 potansiyel Kovid-19 aşısı bulunurken, bunlardan insanlar üzerinde test edilen 3’ünün ilk sonuçlara göre bağışıklık tepkisi uyandırmada yüksek oranda başarı sağlaması, salgının yaygın aşılamayla kontrol altına alınabileceğine dair umutları artırdı.Bu dönemde Dağlık Karabağ ve çevresindeki illeri Ermenistan’ın işgalinden kurtarmak için 27 Eylül’de operasyon başlatan Azerbaycan ordusu, 44 gün süren savaşta 5 il, 4 kasaba ve 286 köyü işgalden kurtardı ve Ermenistan ordusuna büyük darbe vurdu. Azerbaycan ordusu Dağlık Karabağ’daki savaşta 2 bin 783 şehit verdi.Yılın son çeyreğinde ABD’de 3 Kasım’da yapılan 59. başkanlık seçimlerini Demokrat aday Joe Biden kazandı. 270 delegeye ulaşan adayın başkanlık koltuğuna oturmaya hak kazandığı ABD’de Biden, 306 delegeye ulaşırken, mevcut Başkan Donald Trump ise 232 delegede kaldı.2020’nin ekim, kasım ve aralık aylarında şu önemli gelişmeler yaşandı:EKİM1 Ekim– Birleşmiş Milletler (BM), Türkiye ve Libya arasındaki deniz sınırı anlaşmasını tescil etti.4 Ekim– Suudi Arabistan yönetiminin Kovid-19 tedbirleri kapsamında 6 ay ara verdiği umre ziyaretleri yeniden başladı.6 Ekim– Kırgızistan’da 4 Ekim Pazar günü yapılan milletvekili seçim sonuçlarını protesto eden göstericiler, Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve parlamentoyu işgal etmelerinin ardından cezaevinden eski Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev’i çıkardı. Kırgızistan’da 4 Ekim’de yapılan parlamento seçim sonuçları iptal edildi, Meclis Başkanı Dastanbek Cumabekov ve Başbakan Kubatbek Boronov istifa etti.8 Ekim– Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) sınırları içerisinde yer alan ve 46 yıldır kapalı olan Maraş bölgesinin bir bölümü halkın kullanımına açıldı.9 Ekim– Nobel Barış Ödülü, açlıkla mücadele çabaları ve çatışmalardan etkilenen bölgelerde barış koşullarının iyileştirilmesine katkı sağlaması nedeniyle Dünya Gıda Programına (WFP) verildi.14 Ekim– Hollanda’da hükümet, ölümcül hastalığı bulunan 1 ila 12 yaşlarındaki çocuklara ötanazi yapılmasına izin veren planı onayladı.18 Ekim– KKTC’de yapılan cumhurbaşkanı ikinci tur seçiminde, Ulusal Birlik Partisinin (UBP) adayı Ersin Tatar oyların yüzde 51,74’ünü alarak cumhurbaşkanı seçildi.23 Ekim– BM, Cenevre’deki 5+5 Ortak Askeri Komite toplantılarının dördüncü turunda, Libyalı tarafların ülke genelinde kalıcı ateşkes için anlaşmaya vardığını duyurdu.– ABD Başkanı Donald Trump, Sudan’ı “teröre destek veren ülkeler” listesinden çıkarma kararını imzaladı.26 Ekim– ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), ilk defa Ay’ın güneş gören yüzeyinde su bulduklarını açıkladı.31 Ekim– İngiltere’de Kovid-19 salgını nedeniyle ikinci kez ülke çapında karantina ilan edildi.5 Kasım– Kosova Cumhurbaşkanı Haşim Thaçi, Lahey’deki Kosova Özel Savcılığının hazırladığı savaş suçları iddianamesinin mahkeme tarafından kabul edilmesi üzerine görevinden istifa etti. Thaçi, Kosova Özel Savcılığı tarafından gözaltına alındı.– 6 Kasım– AB, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko’yu Belarus’a yönelik yaptırım listesine dahil etti.7 Kasım– ABD’de 3 Kasım’da yapılan 59. başkanlık seçimlerini Demokrat aday Joe Biden kazandı.– Dünyada Kovid-19 vaka sayısı 50 milyonu geçti.9 Kasım– Eski Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, geçen yıl istifasının ardından kaçmak zorunda kaldığı ülkesine geri döndü.10 Kasım– Güney Amerika ülkesi Peru’da Kongre, Devlet Başkanı Martin Vizcarra’yı görevinden azletti.16 Kasım– Moldova’da cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turunda, Batı yanlısı Maia Sandu, en çok oyu alarak ülkenin ilk kadın cumhurbaşkanı seçildi.19 Kasım– Tayland’da hükümet karşıtı göstericilerin reform taleplerini yerine getirmek üzere hazırlanan anayasal reform tasarılarının büyük bir kısmı, parlamentoda yapılan oylamada kabul edildi.– Avustralyalı askerlerin Afganistan’da savaş suçu işlediğine dair hazırlanan rapor, 39 Afgan sivilin öldürüldüğünü ortaya koydu.28 Kasım– İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreterliğine Çad’ın adayı Hüseyin İbrahim Taha seçildi.29 Kasım– Afganistan’ın Gazne vilayetinde düzenlenen bombalı araç saldırısında 31 kişi yaşamını yitirdi, 24 kişi yaralandı.– Nijerya’nın kuzeydoğusunda terör örgütü Boko Haram tarafından çiftçilere düzenlenen saldırıda 79 kişi hayatını kaybetti.2 Aralık– İngiltere, Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech’in Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile geliştirdiği Kovid-19 aşısının yaygın kullanımına onay verdi. Böylece İngiltere, Kovid-19 aşısının yaygın kullanımına onay veren ilk ülke oldu.3 Aralık– Dünya genelinde Kovid-19’dan ölenlerin sayısı 1,5 milyonu geçti.5 Aralık– ABD’nin Çin Komünist Partisi (ÇKP) yetkilileri ile denizaşırı Çin toplumlarına, akademisyenlere veya sivil topluma şiddet, tehdit veya baskı uygulayan Çin vatandaşlarına vize kısıtlaması uygulayacağı bildirildi.– Çin’in Çongking kentinde bulunan kaçak bir kömür ocağında çalışan 23 işçi karbonmonoksit gazından zehirlenerek hayatını kaybetti.7 Aralık– Venezuela’da seçimlerde Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve müttefikleri oyların yüzde 67’sini alarak Ulusal Meclis’te çoğunluğu elde etti.8 Aralık– Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Rusya’nın tüm askeri güçlerini Kırım’dan bir an önce çekmesi ve “Ukrayna topraklarında geçici işgaline gecikmeden son vermesi” çağrısında bulunan bir kararı kabul etti.
[ad_2]
